گیتار در حال حاضر جزو یکی از سازهای پرطرفدار در جامعه ی امروزی می باشد. به همین دلیل هنر جویان زیادی به دنبال فرا گیری و آموزش آن هستند. اما قبل شروع کلاس گیتار باید با انواع سبک نواختن گیتار و انواع گیتار آشنا شویم و هم چنین سوالات متعددی در ذهن هنرجویانی که تازه می خواهند گیتار را فرا بگیرند نقش می بندد که در این متن به مهم ترین آن ها می پردازیم .

هنگام  شروع کلاس گیتار اولین موردی که باید به آن توجه شود انتخاب سبک گیتارو آشنایی با انواع گیتار می باشد !

 

 

انواع سبک گیتار :

• سبک فلامنکو ( flamenco ) :که ریشه در موسیقی اصیل اسپانیایی دارد، در آغازفقط رقص و آواز بوده و گیتار نقش همراهی کننده داشته که بتدریج در قرن دهم نقش اصلی و تاثیرگذار در این سبک پیدا میکند .بزرگان معاصر در این سبک : باکودلوسیا ، گروه جیبسی کینگس و آرمیک میباشد.

 

• سبک کلاسیک : در سالهای 1750 تا 1820 میلادی بنا شده و رواج یافته . در این سبک نحوه ضربه زدن بر سیمهای گیتار با انگشت بوده و هنگام نواختن باید آنرا روی پای چپ قرار داد. هایدن ، موتسارت ، بتهوون از موسیقی دانان بزرگ این دوره بودند .

 

• سبک پاپ : موسیقی پاپ popاز کلمه یpopular به معنی محبوب و مردمی می باشد ، در این موسیقی احساسات به صورت کاملا ساده و صمیمی به مخاطب انتقال داده می شود که شامل ملودی و آرپژ ( آکورد ) که همراهی ملودی است میباشد.

آشنایی با انواع گیتار ها:

 

• گیتار آکوستیک :

 

گیتاری است که بدنه ساز صدای سیم ها را تقویت می کند ،صدای سیم ها تنها در بدنه ی چوبی تو خالی آن تقویت می شود و به گوش می رسد . این گیتار 6 سیم فلزی دارد .دسته گیتار آکوستیک نسبت به گیتار کلاسیک باریک تر بوده و سیم ها به یکدیگر نزدیک تر می باشند .اجرای صحیح نت ها با این ساز به قدرت بیشتری نیاز دارد زیرا سیم ها فلزی بوده و به نیروی دست بیشتری احتیاج دارد .

 

تفاوت عمده گیتار آکوستیک با کلاسیک فرم کاسه ی ساز ، دسته ی ساز و سیم های آن می باشد صدای تیز تری دارد و عموما برای ریتم نوازی و آواز استفاده می شود .

 

• گیتاربرقی یا الکتریکی :

نوعی گیتار است ، که صدای آن به وسیله تقویت کننده ای الکتریکی تشدید می شود و یا تغییر می یابد. استفاده از این ساز در موسیقیاز دهه 1930 آغاز شد . گیتار الکتریک در سبک های مختلفی از جمله راک ،متال،بلوز،جاز،و هیپ هاپ استفاده میشود .

طرز کار گیتار الکتریکی بدین گونه می باشد که ارتعاشات وارده بر سیم های گیتار توسط قطعه ای به نام پیکاپ به سیگنال های الکتریکی تبدیل می شود سپس سیگنال ها از طریق یک سیم به تقویت کننده ( آمپلی فایر) فرستاده می شوند و در آخر صدای تقویت شده توسط بلندگو پخش می شود .

 

 

• گیتار کلاسیک :

نوعی گیتار آکوستیک می باشد به این دلیل که صدای آن بدون واسطه شنیده می شود اما بدنه گیتار کلاسیک کمی کوچکتر از آکوستیک بوده و به جای سیم فلزی از سه سیم نایلونی و سه سیم فلز تنیده شده به دور ابریشم استفاده می شود که به آن صدای نرم و آرامی می دهد .گیتار کلاسیک برای اجرای موسیقی کلاسیک مناسب می باشد منظور گستره ی وسیعی است که آثار باخ ، بتهوون و موتزارت و شوپن را در بر می گیرد و گیتار کلاسیک با هر سازی مانند فلوت ،ویولن ،ساکسیفون و درامز قادر به هم نوازی است .

 

چگونه نواختن با گیتار کلاسیک بسته به نوع سبکی است که انتخاب می شود اگر با انگشت ها سیم را به صدا در بیاورید سبک کلاسیک و اگر با مضراب یا همان پیک به سیم ها ضربه بزنید سبک پاپ می باشد که هر کدام از سبک ها نیاز به آموزش و تمرین های خاص خود دارد.

 

 

 

• در گام بعد سوالی که به ذهن هنرجویان می رسد انتخاب ساز مناسب می باشد که ساز مناسب را از کجا و با کمک چه افرادی باید تهیه کنیم ؟

انتخاب ساز مناسب با کمک و مشورت صورت می گیرد ، اما همیشه این نکته مطرح می باشد که نباید هزینه زیادی را صرف خرید اولین گیتار کرد زیرا ممکن است میانه راه پشیمان شده و از آموزش و یادگیری دست بکشید، از طرفی نواختن با گیتار های خیلی ارزان قیمت به مراتب سخت تر می باشد در حالی که نواختن با گیتار خوب هم آسان تر است هم انگیزه شما را برای ادامه فراگیری بیشتر می کند بنابراین با قیمت مناسب و مقرون به صرفه می توان یک ساز خوب خریداری کرد که در این راستا توجه به ساختمان ساز، سلامت بدنه و صاف بودن دسته، توجه به رنگ و کیفیت صدایی که از ساز تولید می شود ، از اهمیت زیادی برخوردار است .

 

 

•  سوالی که همیشه هنگام شروع کلاس گیتار مطرح میشود این است که آیا یادگیری ساز گیتار آسان است ؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که یادگیری هیچ سازی ساده نیست و نیاز به تمرین روزانه و مکرر و علاقه و پشتکار دارد . هنرجو زمانی می تواند پیشرفت داشته باشد که این نکات را فراموش نکند.

 

• سوال رایج بعدی راجع به مدت زمان فراگیری گیتار است و اینکه یادگیری گیتار چقدر زمان می برد؟

سوالی که همه ی هنرجویان عزیز در اوایل کلاس مطرح می کنند اینکه چقدر زمان می برد تا یاد بگیریم ؟؟

این سوال پاسخ دقیقی ندارد به دلیل اینکه بستگی به استعداد هنرجو و میزان تمرین و زمانی که برای ساز زدن می گذارد اما حدودا دو سال زمان می برد تا هنرجو روی گیتار خود تسلط کامل پیدا کند .

 

 

• سوالی که معمولا پدر ها و مادر ها در زمینه کلاس موسیقی برایشان مهم است و می پرسند این است که آیا یاد گیری گیتار به درس دانش آموزان لطمه میزند ؟؟ و آیا کلاس موسیقی فقط برای ایام تابستان می باشد ؟؟

خیر بر خلاف تصور اینکه فراگیری موسیقی فقط برای تابستان است نه دوران درس و مدرسه ، باید گفت که آموزش موسیقی نه تنها به درس لطمه نمی زند بلکه آن ها با ذهن باز تر و پویا تر به فراگیری دروس خود در مدرسه می پردازند ، اکنون در کشور های پیشرفته موسیقی و درس در کنار هم تدریس می شوند پس با یک برنامه ریزی دقیق می توان به هر دو پرداخت .

 

 

• و در آخر به سوال مهمی می پردازیم که چه سنی برای آموزش گیتار مناسب است ؟؟

و آیا فرزند من می تواند از سن کم گیتار را فرا بگیرد یا نه ؟

 

حداقل سن مناسب برای شروع گیتار از 6 یا 7 سالگی می باشد که بهتر است کودکان بعد از گذراندن دوره ی موسیقی کودک (ارف ) وارد کلاس گیتار شوند اما این یک امر ضروری نیست و بدون کلاس ارف هم میشود آموزش گیتار را شروع کرد ولی در مجموع از هر سنی بالاتر از 6 یا 7 سال می شود کلاس گیتار را آغاز کرد و هیچ وقت برای یاد گیری دیر نیست البته معمولا این نگرانی در افراد مسن دیده می شود، اما واقعیت این است که کودک یا نوجوان یا مسن محدودیتی برای فراگیری ندارند و همانطور که گفته شد پیشرفت هر فرد بستگی به علاقه ، تلاش و پشتکار و تمرین های منظم وی دارد.

 

                                        گردآوری : مهسا بخشی زاده مدرس گیتار

 

سلفژ چیست و کاربرد سلفژ در موسیقی چیست؟

سلفژ (به فرانسوی: Solfège)یا سرایش و تربیت شنوایی در موسیقی، تکنیکی آموزشی برای آواز خوانی است که در آن هر نت میزان با سیلاب خاصی که سیلاب سلفژ نامیده می‌شود، خوانده می‌شوند. هفت سیلاب که عملاً استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:دو، ر، می، فا، سل، لا، سی،برای سلفژ تعاریف متعددی بیان می‌شود، سلفژ را می توان خواندن یک سری نت ها به صورت پی در پی و پشت سر هم و با رعایت قوانین نت ها و سکوت ها و … معرفی کرد. پایه ی یادگیری سلفژ دانستن ارزش زمانی هر نت است و در کنار این باید ارزش زمانی هر سکوت را نیز بدانیم.

در کنار این تعابیر سلفژ به ۲ نوع آموزش داده می شود واستفاده می شود(پارلاتی،کانتاتی)که در زیر توضیح داده می شود

پارلاتی: به معنای وزن خوانی یا ریتم خوانی بدون آوا یاصدا می باشد که در حفظ جای نتها و حفظ ریتم ونت خوانی به هنرجو کمک می کند..

کانتاتی: به همان معنا ولی به توسط رعایت اصوات وخواندن باآوا می باشد که طبق جای گذاری نت رعایت می شود

در واقع کاربرد سلفژ نه تنهای برای خواننده ها بلکه برای نوازنده ها نیز بسیار مؤثر می باشد وبه تربیت شنوایی دقیق نتها وسرایش وخواندن دقیق وکوک نتها کمک می کند..کتابهایی برای سلفژ تابه حال نوشته شده و بسیار در رشد شخصی یک موزیسین کمک می کند از جمله(پوزولی،جزوه های مقدماتی ونیمه حرفه ای سلفژ امیرعباس حسینی،کتاب فوق العاده ی سایت سینگینگ)که بسیار مؤثر می باشد.

درباره نویسنده کتاب پوزولی:

اتوره پوتسولی متولد شهر سرگنو ایتالیا است. اتوره پوزولی حرفه خود را خیلی زود بعد از دستیابی به دیپلم موسیقی از طرف کنسرواتوآر میلان در سال ۱۸۹۵ بدست آورد. وقتی که مشغول به نوشتن موسیقی برای پیانو و ارکستر بود شروع به آموزش موسیقی در کنسرواتوآر میلان نیز نمود. کارهای او بر روی تئوری موسیقی و سلفژ و تمرین گوش امروزه مبنایی برای هر پیانیست و خواننده و مشتاق تمرین سلفژ است.

گرداورنده: رسول فهندژ – استاد آواز در آموزشگاه موسیقی چاووش شیراز